This post is also available in:
English (Англисче) 
Русский (Орус)
CEFR менен тилди билүү деңгээлин өлчөө
Тилдер боюнча жалпы европалык маалымдама алкагы
CEFR – бул Европада жана барган сайын башка өлкөлөрдө, анын ичинде Кыргызтест мамлекеттик мекемесинде жана Россияда чет тилдерди үйрөнүүчүлөрдүн жетишкендиктерин белгилөө үчүн колдонулган тилдерди үйрөнүү, окутуу жана баалоо боюнча колдонмо.
CEFR жалпы эле универсалдуу масштабда тил программабыздын аткарылышын өлчөөгө жана салыштырууга жана класстарды натыйжалуу окутуу топторуна бөлүүгө мүмкүндүк берет.
– Ричард Хайдер • Операция жана байланыш боюнча адис
Тилди билүү деңгээли кандай?
Адам тилди канчалык деңгээлде жакшы колдоноору бул тилди билүү чебердиги деп аталат жана Cambridge English Qualifications тарабынан колдонулган тилдер боюнча Common European Framework аркылуу аныкталат.
- A1: Баштапкы колдонуучу > Жаңы баштаган
- A2: Баштапкы колдонуучу> Башталгыч
- B1: Эркин колдонуучу > Ортодогу
- B2: Эркин колдонуучуу > Ортодон жогорку
- C1: Чеберчилик менен колдонуучу > Эң жогорку
- C2: Чеберчилик менен колдонуучу> Эң мыкты билүү чеберлиги
С1 жана С2 академиялык билим деңгээли болуп эсептелет. Тесттер татаал маалыматты түшүнүү жана иштеп чыгуу жөндөмүн да эске алат. Чынында эле, көптөгөн эне тилинде сүйлөгөндөр дагы, даярдыгы жок эле эне тилиндеги C деңгээл сынагынан өтпөй калышы мүмкүн.
Баштапкы колдонуучу
А деңгээлиндеги тил колдонуучулары тил жөнүндө негизги түшүнүккө ээ жана аны тааныш контекстте жана кырдаалдарда колдоно алышат. Алар өз алдынча баарлашып, өздөрүнүн жашоосу жана башкалар жөнүндө сүйлөшө алышат.
Тилди билүү деңгээли: A1
Керектүүлүктүн тигил же бул түрүн канааттандырууга багытталган күнүмдүк тааныш сөз айкаштарын жана эң жөнөкөй фразаларды түшүнүп, колдоно алат. Өзүн жана башкаларды тааныштыра алат, жашаган жери, тааныган адамдары, ээлик кылган нерселери сыяктуу жеке маалыматтар боюнча суроолорду берип, жооп бере алат. Башка адам жай жана так сүйлөп, жардам берүүгө даяр болсо, жөнөкөй жол менен баарлаша алат.
Тилди билүү деңгээли: A2
Актуалдуу чөйрөлөргө тиешелүү сүйлөмдөрдү жана кеңири колдонулган сөз айкаштарын түшүнө алат (мисалы, өтө жөнөкөй жеке жана үй-бүлө маалыматы, соода, жергиликтүү география, жумуш). Тааныш жана күнүмдүк маселелер боюнча жөнөкөй жана түз маалымат алмашууну талап кылган жөнөкөй жана күнүмдүк иштерде баарлаша алат. Өзүнүн өткөн тарыхын, жакынкы чөйрөсүн жана муктаж болгон чөйрөлөрдөгү маселелерди жөнөкөй сөз менен сүрөттөп бере алат.
Эркин колдонуучу
В деңгээлиндеги тил колдонуучулар тилди жакшы колдоно алышат жана ал тилди жакшы түшүнө алышат. Алар жумуштагы, мектептеги жана күнүмдүк жашоодогу көйгөйлөрдү бат чече алышат. Алар оор кырдаалдардан жол таап чыга алышат жана жетиштүү деңгээлде баарлаша алышат. Алар эне тилинде сүйлөгөндөрдүн тесттерин жана кептерин түшүнө алышат, бирок дагы эле жөнөкөй грамматикалык структураларда өз ойлорун айта алышат.
Тилди билүү деңгээли: B1
Жумуш, мектеп, эс алуу жайларында жана айлана-чөйрөдөгү тааныш темалар боюнча так түшүнө алат. Ал тилде сүйлөгөн аймакта саякаттоо учурунда пайда болушу мүмкүн болгон жагдайлардын көбүн чече алат. Тааныш же жеке кызыккан темалар боюнча жөнөкөй текстти жаза алат. Тажрыйбаларды жана окуяларды, кыялдарды, үмүттөрдү жана амбицияларды сүрөттөп, пикирлер жана пландар үчүн кыскача себептерди жана түшүндүрмөлөрдү бере алат.
Тилди билүү деңгээли: B2
Конкреттүү жана абстракттуу темалар боюнча татаал тексттин негизги идеяларын, анын ичинде өзүнүн адистиги боюнча техникалык талкууларды түшүнө алат. Эне тилинде сүйлөгөндөр менен үзгүлтүксүз баарлашууну эки тарап кыйынчылыксыз жогорку деңгээлде эркин жана туруктуу өз ара сүйлөшө алат. Ар кандай варианттардын артыкчылыктарын жана кемчиликтерин көрсөтүп, темалардын кеңири чөйрөсүндө так, деталдуу текст жаза алат жана актуалдуу маселе боюнча көз карашын түшүндүрө алат.
Чеберчилик менен колдонуучу C билим деңгээли
Бул деңгээл: тилди академиялык деңгээлде колдонуу, татаал изилдөөлөрдү окуу, жада калса аларды жазуу жөндөмүн тастыктайт. Мындай C деңгээлиндеги тил тесттери тилди күнүмдүк колдонууну гана текшербестен, колдонуучунун билим деңгээлин жана академиялык ой жүгүртүү жөндөмүн да көрсөтөт.
C деңгээлиндеги колдонуучулар тилди социалдык, академиялык жана кесиптик максаттарда ийкемдүү жана эффективдүү колдоно алышы керек. Бул деңгээлдеги студенттер академиялык жактан татаал (комплекстүү) предметтер боюнча так, жакшы структураланган, деталдуу текстти чыгара алышы күтүлүүдө.
Бул эң жогорку тил деңгээли, атүгүл өз эне тилинде сүйлөгөндөрдүн көпчүлүгү C деңгээлиндеги тил сынагынан өтүшү күтүлбөйт, жок дегенде интенсивдүү даярдыксыз.
Тилди билүү деңгээли: C1
Көптөгөн татаал, узун тексттерди түшүнүп, каймана маанилерди баамдап жана аныктай алат. Сүйлөп жатканда сөз айкаштарын көп издебестен, өз оюн эркин жана бат айта алат. Коомдук, академиялык жана кесиптик максаттарда тилди ийкемдүү жана эффективдүү колдоно алат. Татаал темалар боюнча терең, так, пландуу текстти түзө алат ошондой эле, структурасындагы татаал уйкаштыктарды жана байланыштуулукту туюнтуп көрсөтө алат.
Тилди билүү деңгээли: C2
Бардык укканын жана окуганын кыйынчылыксыз жана бат түшүнө алат. Ар кандай оозеки жана жазуу булактарынан алынган маалыматтарга корутунду чыгарып, аргументтердин жана эсептердин ырааттуу презентациясын жасай алат. Өз оюн бат, эркин жана так айта алат. Ошондой эле, адабий чыгармалардын жана илимий текстердин автору окурманга эмне дегиси келгенин ачык-айкын жана таамай түшүнө алат.
Тил билүү шкалаларын салыштыруу
IELTS кандай бааланат? IELTS, Linguaskill же Cambridge English шкаласы сыяктуу башка шкалалар инсандын тил жөндөмүн так көрсөтөт. Бул шкалалар абитуриенттер университетке тапшырууда жана мугалимдер Кыргызстандагы мугалимдик кызмат орундарына тапшырууда баалоо иретинде колдонулат. CEFR башка максат менен башталды. CEFR классификациясы мектептерге, тил борборлоруна жана университеттерге барган окуучуларды жана студенттерди группаларга бөлүп, аларга тилди эффективдүү үйрөтүүгө мүмкүндүк берет. Ал ошондой эле окуу пландарын, курстук материалдарды жана китептерди түзүүдө негиз болот.
CEFR стандарты ар кандай жарыялоочу басмаканаларда жана тил институттарында тил боюнча окуу программаларын шайкеш келтирүүдө натыйжалуулугун далилдеди. Ошондой эле, бардык тилдер боюнча тилди баалоо стандарттарын бириктирип, ар кандай тилдерде сүйлөгөндөрдүн билим деңгээлин салыштырууга болорун көрсөтөт.
CEFR стандарты талап кылынган тил деңгээлин жөнөкөйлөштүрөт, мисалы жумуш жарнактарында жумуш орундарын көрсөтүүдө.
CEFR стандарты кайда колдонулат?
CEFR мугалимдердин билим берүүсүндө, чет жана жергиликтүү тилдердин окуу пландарын реформалоодо жана окуу материалдарын иштеп чыгууда колдонулат. CEFR квалификациялардын жана тилди билүү деңгээлинин салыштырылышын камсыздайт. Жөнөкөйлүгүнөн, эффективдүүлүгүнөн жана CEFR деңгээлдеринен улам: Деңгээлдеги документация, тилди билүүнүн европалык деңгээлдеринин иллюстрациялары, маалымдама деңгээлинин сүрөттөмөлөрү жана кошумча дескрипторлордун банкы, деталдуу документтер ж.б Бул европалык стандарт дүйнө жүзү боюнча кабыл алынып, аны дүйнөлүк стандартка айландырууда жана тил деңгээли жөнүндө сүйлөшүү үчүн.
Натыйжалуу топтоштуруу
CEFR окуу ресурстарын эффективдүү колдонуу менен сабактарды натыйжалуу өткөрүүгө жардам берет. Бул бизге чыгымдарды азайтууга жана жеткиликтүү болууга жардам берет.
Стандарт “Белгиленген тил үчүн ар кандай CEFR деңгээлдеринде деталдуу мазмун спецификацияларын камтыган улуттук жана аймактык тилдер үчүн маалымдама деңгээли сүрөттөмөлөрүн (RLD) камсыз кылат. Маалымдама деңгээлинин сүрөттөлүшү (тил боюнча)” жана тилди билүү сүрөттөмөлөрү (дескрипторлору) жана тил компетенциясынын кошумча сүрөттөмөлөрү (дескрипторлору).
CEFR ошондой эле CEFRде көрсөтүлгөн тилди билүү деңгээли бардык тил адистери тарабынан ырааттуу чечмелениши үчүн, бул деңгээлдерди бир нече тилде чагылдырган материалдарды берет. Европа тилдерин билүү деңгээлин көрсөткөн иллюстрациялар. CEFRде белгиленген тилди билүү деңгээлинин бардык тил адистери тарабынан ырааттуу чечмеленишин камсыз кылуу үчүн Тил саясаты бөлүмү бул деңгээлдерди бир нече тилде чагылдырган материалдарды берет.
CEFR- бул тилди билүү чеберчилигинин өлчөмүнөнөн да көбүрөөк
CEFRдин чет тилин билүү шкалалары коммуникативдик контексттердин, темалардын, милдеттердин жана максаттардын деталдуу талдоосу, ошондой эле биз баарлашканыбызда пайда ала турган компетенциялардын масштабдуу сүрөттөлүшү менен коштолот.
SRISте биз CEFRди мугалимдердин билим берүүсүндө, экинчи жергиликтүү тилдин (орус же кыргыз) жана чет тилдердин окуу планын жакшыртуу үчүн колдонобуз. Биз CEFR стандартына ылайыкталган окуу материалдарын жана китептерди колдонобуз. Булар биздин квалификацияларыбызды билим берүүдө CEFR тилди билүү стандартын колдонгон бардык мекемелерге жана өлкөлөргө шайкеш кылат.
Бардык тилдерге ылайыктуу
CEFR жетишкендиктерге негизделген жана ар бир компетенттүүлүк же субкомпетенттик үчүн дескрипторлорду колдонуу менен тилдик компетенттүүлүктүн жана субкомпетенттүүлүктүн түрү боюнча чет тилди өздөштүрүүнүн окуу процессинин сыпаттамасын иштеп чыккан. Бул тилди билүү дескрипторлору кандайдыр бир конкреттүү тилге шилтеме кылбастан түзүлдү, бул алардын эне тили эмес бардык тилдер үчүн актуалдуулугун кепилдейт. Дескрипторлор ар бир жөндөмдүн акырындык менен өздөштүрүүсүн аныктайт, ал алты деңгээлдүү шкала боюнча бааланат (A1, A2, B1, B2, C1, C2).
Дүйнөлүк стандартка айланууда
Көп тилдүү Европа Бирлигинин муктаждыктары үчүн Европанын CEFR LevelsCounsil тарабынан иштелип чыккан.
Бул “босого деңгээлдин” биринчи спецификациясы 1975-жылы англис тили үчүн түзүлгөн, ал эми француз тилин билүү шкаласы көп өтпөй 1976-жылы пайда болгон.
Квалификациянын бул деңгээлдерин практикалык окутууда колдонуу CEFRдин алты деңгээлдүү шкаласынын башталышынын бири болуп саналат.
2001-жылы башталган CEFR негизги бурулуш учурду белгиледи, анткени аны бир нече контекстке ылайыкташтырууга жана колдонууга болот жана бардык тилдерге колдонсо болот.
Кыргыз Республикасы CEFRди колдонууда
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vivamus id felis odio. Vestibulum id ligula vitae enim.
Орус тилин билүү CEFR аркылуу өлчөнөт
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vivamus id felis odio. Vestibulum id ligula vitae enim.
Кыргыз Республикасындагы CEFR
Te sea deleniti suscipiantur deterruisset, eu quis detracto sapientem mea. An purto dicunt deserunt vix, eam te iudico tritani. Dicunt iriure ex sed, ex wisi timeam deterruisset vim Maecenas tempus, tellus eget condimentum rhoncus, sem quam semper libero
Өндүрүмдүүлүк
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor
Синхрондоштуруу
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor
Орус тили боюнча баалоо
Te sea deleniti suscipiantur deterruisset, eu quis detracto sapientem mea. An purto dicunt deserunt vix, eam te iudico tritani. Dicunt iriure ex sed, ex wisi timeam deterruisset vim Maecenas tempus, tellus eget condimentum rhoncus, sem quam semper libero
Тез жана Жеңил иш
Vivamus magna justo, lacinia eget consectetur sed, convallis at tellus.
Жыйынтык түзүү
Vivamus magna justo, lacinia eget consectetur sed, convallis at tellus.
Жеткиликтүү CEFR ресурстары
Vestibulum ac diam sit amet quam vehicula elementum sed sit amet dui. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae.
Жооптуу
Ыңгайлаштырылган
UI элементтери
Ишенимдүү код
Документтештирилген
Акысыз жаңыртуулар
Сын-пикирлер
Vestibulum ac diam sit amet quam vehicula elementum sed sit amet dui. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae.
КӨП БЕРИЛҮҮЧҮ СУРООЛОР
Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos
Himenaeos. Sed molestie, velit ut eleifend sollicitudin, neque orci tempor nulla, id sagittis nisi ante nec arcu. Fusce porta bibendum convallis. Morbi fringilla sollicitudin scelerisque. In pellentesque
